James Day; büyük veri, bir diğer deyişle "insan analizi"nin işe alımları, çalışanları elde tutmayı ve bir sonraki ofisinizin nerede olması gerektiğine karar vermeyi kolaylaştırabileceğini aktarıyor.
2011 tarihli Brad Pitt filmi Kazanma Sanatı’nda, bir beyzbol takımı tamamen performans istatistiklerine dayanarak başarılı oyuncuları bir araya getiriyordu. Bu film, insanları yönetmek insanların görevi gibi görünse de, büyük verinin ne kadar ezber bozucu olabildiğini gösteriyordu.
Beyzbol sahasından iş yerine dönecek olursak, büyük veri daha etkili bir şekilde işe alım yapmak, en yetenekli çalışanları elde tutmak, çalışan sirkülasyonunu azaltmak ve çeşitliliği artırmak bakımından yöneticilere yardımcı oluyor. Küresel içgörü firması Leathwaite’e(1) göre, uygulayan işletmelerin rakiplerine göre %30 daha iyi performans sergilemesini sağlayan insan analizi dünyasına hoş geldiniz.
İnsan analizi ile neyi kastediyoruz?
İnsan analizi kulağa çevrimiçi arkadaşlık siteleri için bir algoritma gibi gelse de, aslında insan davranışları, ilişkileri ve kişilik özellikleriyle ilgili veriler kullanılarak daha iyi iş kararları almanın bir yoludur. Hangi adayı işe almalısınız? Kimi terfi ettirmelisiniz? Kim ayrılmayı düşünüyor? Bu kişi maaş artışını hak ediyor mu? Büyük veri güçlü kanıtların elinizin altında olmasını sağlıyor.
Niçin giderek yaygınlaşıyor?
Teknoloji zaten mevcuttu, yalnızca insanlar nasıl kullanılabileceği konusunda bilinçleniyorlar. İyi bir örneğini işe alımlarda görmek mümkün. LinkedIn’in Yetenek Çözümleri yöneticisi Jon Addison şöyle açıklıyor: "İş arayanlara ait içgörüler sağlayan teknolojiler sayesinde, şirketlerin artık kimi işe alacakları, ekiplerini nasıl yapılandıracakları, nerede ofis açacakları ve rekabetçi yetenek stratejilerini nasıl oluşturacaklarıyla ilgili önsezileriyle hareket etmeleri gerekmiyor."
İnsan analizi, yetenekleri nerede bulacakları, nasıl onların ilgilerini çekecekleri ve çalışanları nasıl elde tutacaklarıyla ilgili milyarlarca gerçek zamanlı içgörüye erişim imkânı sunduğu için yöneticilerin verilerden en iyi verimi almalarını sağlıyor.
Addison sözlerine şöyle devam ediyor: "Yetenek stratejilerinde içgörülerin ve analizin rolünün büyüdüğünü net olarak görmek mümkün. Bu büyük oranda işletmelerin sınırlı yetenek havuzlarından en iyi sonucu almak için çabaladığı rekabetçi tabloda, geleceğin iş gücü ve beceri gereksinimlerini planlama ihtiyacının artmasından kaynaklanıyor. İşletmelerin önümüzdeki 10 ila 15 yıl içinde nerede olabileceklerini tahmin etmeleriyle, ekipleri etkili bir biçimde yönetmek ve şirketlerde uzun vadeli başarıyı sağlamak için yadsınamaz bir araç hâline geliyor."
Sadece işe alımda mı işe yarıyor, yoksa daha fazlası mı var?
İnsan analizi diğer yönlerden de değerlidir; örneğin, personel sirkülasyonunu azaltmak bakımından yardımcı olabilir. MIT’nin raporuna(3) göre, yeni bir çalışanın temini, işe alımı ve eğitimi maaşlarının 1,25 katı kadar maliyetli olabiliyor. Bu nedenle, akıllıca yapılan işe alımlar ve personeli elde tutmak yatırım için çekici bir getiri anlamına geliyor.
Tarihsel verilere bakmak, şirketlerin örnekleri tespit etmesine, birinin niçin ve ne zaman şirketten ayrılmaya meyilli olduğunu tahmin etmesine, son olarak da firmanın tasarruf etmesine yardımcı olabilir. İnsanların işletmeyi niçin terk ettiklerinin sebebini tespit edebilmek; yönetici kaynaklı sebepler, meşakkatli yolculuklar veya maaş artışı ya da terfi olmaması olsun, patronların durum bir sorun hâline gelmeden önce müdahale edebilmesini sağlar.
İnsan analizi, çalışanların önceki performanslarını, başarılarını ve diğer ölçütlerini izleyerek, ayrılan bir çalışma arkadaşının yerine geçebilecek mevcut çalışanları tespit ederek aynı zamanda lider gelişimiyle ilgili bilgi vermek açısından da faydalıdır. Ayırca çalışanları neyin motive ettiğini de belirlemeyi sağlayabilir.
LinkedIn’in Yetenek Çözümleri yöneticisi Jon Addison
Diğer faydaları nelerdir?
McKinsey Global Institute tarafından yakın zamanda gerçekleştirilen küresel araştırmaya(4) göre, toplumsal cinsiyet çeşitliliği olan şirketlerin performansı %15 oranında, etnik çeşitliliği olan şirketlerin performansı ise %35 oranında daha yüksek. İnsan analizi, çeşitliliğin olduğu bir iş gücünde çalışan temini, işe alım ve çalışanların elde tutulmasını izleyebiliyor ve yönetebiliyor.
Analiz aynı zamanda, içkin uzmanlık (daha sonra ayrıntılandırılacak) saptaması yapabiliyor ve bir şirketin en iyi uygulama alanlarını öne çıkarıyor.
Günümüzde işletmeler insan analizini nasıl kullanıyor?
Harvard Business Review yakın tarihlerde Microsoft’un Workplace Analytics birimiyle çalışarak, insan analizi kullanan bazı Fortune 500 şirketlerini gözlemledi(5).
Bir örnek, şirketin süreçlerini içkin uzmanlık olup olmadığını saptamak üzere ölçümler içeriyordu. Bir global paketlenmiş tüketim ürünleri şirketi belirli bir ayın finansal süreçlerinin dünyanın dört bir yanındaki iştiraklerinde nasıl farklı olarak ele alındığını inceledi. Bir ülkenin, ayda 71 insan-saat ve 40 kişi daha düşük çalışmayla görevi tamamlamakta %16 daha verimli olduğunu keşfetti. Yalnızca şirket bundan habersiz olmakla kalmıyordu, diğer iştirakleri iyileştirme sürecinde ortaklık eden muhasebe ekibi de habersizdi.
Microsoft insan analizini kullanarak gizli bir yetenek ekosistemini açığa çıkarmayı başarmıştı. Siber güvenlik profesyonellerinin teminine ancak yalnızca merkezinin bulunduğu Redmond’da işe alımlara bakarak Microsoft, veriler aracılığıyla küçük bir ofise sahip olduğu ve yetenek bakımından zengin bir konum daha keşfetti. Bu değerli içgörüler, işletme liderlerinin o şehirde yatırımları ve çalışan sayısını artırmaları gerektiği anlamına geliyordu; bu da Microsoft’un en iyi konumda, en iyi yetenekleri işe almasını sağlayacaktı.
Yeni bir gelecek
İnsan analizi ile sistematik olmayan deneyimler, hiyerarşi ve riskin önlenmesine bağlı karar alma yerini veri analizi, tahminler ve deneysel araştırmalarla daha yüksek kaliteli kararlar alınmasına bırakıyor.
İçgüdüler hâlâ önemli bir rol oynasa da, büyük veri kimi işe alacağınız, ekiplerinizi nasıl yapılandıracağınız, nerede yeni ofisler açacağınız ve yetenek için nasıl rekabete gireceğiniz konusunda yardım eli uzatabilir. İş gücüne ilişkin veriler ilk kez hatasız, güvenilir ve gerçek zamanlı.
James Day, Stuff dergisinin editörü, The Gadget Show’un yardımcı yapımcısı ve tasarım-mimarlık dergisi Enki’nin serbest çalışan teknoloji editörüdür.
Kaynaklar:
(1) https://www.leathwaite.com/hr-analytics-whitepaper/
(2) https://business.linkedin.com/talent-solutions/talent-insights?u=0#
(3) http://web.mit.edu/e-club/hadzima/how-much-does-an-employee-cost.html
(4) https://www.mckinsey.com/~/media/mckinsey/business%20functions/organization/our%20insights/
why%20diversity%20matters/diversity%20matters.ashx
(5) https://hbr.org/2018/05/how-people-analytics-can-help-you-change-process-culture-and-strategy
